Sâu gai, bọ gai
Tên tiếng anh: Rice hispa
Tên khoa học: Dicladispa armigera
Họ: Chyrysomelidae
Bộ: Coleoptera
Tập quán sinh sống và cách gây hại
Con trưởng thành thường xuất hiện vào sáng sớm và ẩn nấp ở phần thấp của cây lúa suốt ngày và phá hại mạnh vào buổi sáng. Con trưởng thành của sâu gai cũng ăn lá lúa, chúng ăn từ ngọn lá xuống phía dưới và thích ăn phần mô non hơn. Một con cái đẻ khoảng 55 quả trứng, trứng thường đẻ ở ngọn lá non ghim vào mặt dưới lá một phần và một phần lồi ra ngoài được bao phủ bằng một chất tiết ra từ bụng thành trùng cái.
Sau khi nở, ấu trùng đục ngay vào bên trong lá như sâu đục lá và ăn phần xanh của lá, chỉ chừa lại lớp biễu bì màu trắng và làm nhộng ngay trong đường đục. Cả thành trùng và ấu trùng đều thích lá lúa ở giai đoạn tăng trưởng. Sâu gai ăn phần diệp lục giữa hai lớp biểu bì tạo thành những đường hầm không đều nhau. Con trưởng thành ăn mặt trên phiến lá, để lại lớp biểu bì phía dưới. Khi bọ gai xuất hiện với mật số cao, lá lúa bị vàng khô, cây héo và chết. Sự thiệt hại bắt đầu từ chỗ đẻ trứng, gần chóp lá và lan dần xuống dưới phiến lá.
Sâu gai phân bố ở khắp các vùng trồng lúa trong nước, đặc biệt những vùng trồng lúa năng suất cao.
Biện pháp phòng trừ:
– Vệ sinh đồng ruộng, diệt cỏ dại trong và xung quanh ruộng.
– Không cấy dày.
– Quan sát đồng ruộng và nhặt bỏ thành trùng, ấu trùng và trứng trên lá lúa khi mật số bọ gai còn ít.
– Dùng dây thừng nhúng vào dầu lửa và nước, mỗi thứ 1 phần bằng nhau, 2 người kéo trên tán lá lúa dọc theo ruộng.
– Dùng các loại thuốc BVTV có chứa hoạt chất như Emamectin benzoate, Cypermethrin, Cartap, … khi sâu phát sinh rộ.