Bệnh tiêm đọt sần
Tên tiếng anh: Rice stem nematode
Tên khoa học: Tuyến trùng Ditylenchus angustus
Tác nhân gây hại
Bệnh do tuyến trùng Ditylenchus angustus gây ra. Tuyến trùng cái dài 0,7 – 1,23 mm, đực dài 0,6 – 1,1 mm, thân rất mãnh, đầu và đuôi nhọn.
Triệu chứng gây hại
Trên lá có những chấm nhỏ, nhiều nhất ở vùng giáp bẹ lá, nhiễm nặng toàn bộ phiến lá bị trắng và cuộn lại, mép lá nhăn nhúm. (có thể nhìn thấy tuyến trùng bằng cách cắt nhỏ phần lá bị hại cho vào ly nước trong sẽ thấy tuyến trùng nhỏ như sợi tơ bơi trong nước).
Bệnh làm cho lá bị gảy và khô từ chóp lá xuống, bông bị nghẹn không trỗ được và xoắn như lò xo.
Điều kiện phát sinh, phát triển bệnh
Bệnh có thể bị ngay từ giai đoạn mạ nhưng thường xuất hiện khoảng 40 ngày sau sạ.
Tuyến trùng sống trong nước và lây lan theo nguồn nước, ở những nơi mực nước trong ruộng cao và nhất là những nơi có thuỷ triều ra vô, giống lúa càng dài ngày càng dễ nhiễm bệnh. Tuyến trùng chui vào đọt lúa chích hút lá non gây triệu chứng bệnh.
Khi lúa chín và trong điều kiện khô, tuyến trùng có thể cuộn tròn lại không hoạt động nhưng có thể sống tới 15 tháng. Trong điều kiện ẩm ướt và nhiệt độ 25-310C chúng hoạt động mạnh. Tuyến trùng chỉ sinh sản trên cây lúa và thuộc loại ngoại ký sinh bắt buộc.
Biện pháp phòng trừ
– Xử lý hạt giống bằng nước nóng 540C trong 15 phút.
– Hạ thấp mực nước trong ruộng.
– Không gieo mạ nơi đất đã bị nhiễm tuyến trùng.
– Sạ cấy giống lúa ngắn ngày.
– Phun thuốc cho mạ trước khi cấy 10 ngày.
– Đốt rơm rạ, phơi khô đất sau khi thu hoạch.
– Phun thuốc cho ruộng khi thấy triệu chứng bệnh. Các loại thuốc BVTV có thể hạn chế tuyến trùng.